Mit o Syzyfie i syzyfowej pracy

Mit o Syzyfie to bez wątpienia jeden z bardziej znanych mitów greckich, a sama postać Syzyfa stała się archetypem człowieka, którego ciężka, wyczerpująca, monotonna i bezowocna praca nie przynosi pożądanego efektu. Przypomnijmy, że mityczny Syzyf był założycielem i królem miasta Efyra. Był ojcem Odyseusza i Glaukosa. Syzyf był ulubieńcem bogów, częstym bywalcem uczt na Olimpie, skąd podkradał ambrozję, a zasłyszanymi plotkami dzielił się po powrocie z innymi śmiertelnikami. Jego występki puszczane były przez bogów w niepamięć do czasu, gdy Syzyf zdradził sekret Zeusa, a ów gniewny bóg postanowił go zabić. Przebiegły Syzyf uwięził jednak bożka śmierci Tanatosa przez co nie tylko on, ale i inni ludzie przestali umierać. Gdy bogowie spostrzegli, że ludzie stali się nieśmiertelni, odbili Tanatosa, a Syzyf tuż przed własną śmiercią poprosił żonę, by nie chowała jego ciała zgodnie z grecką tradycją, z obolem dla Charona na przeprawę przez Styks do krainy zmarłych. Hades pozwolił mu wówczas powrócić na ziemię i zadbać o należyty pochówek. Syzyf wykorzystał okazję, skrył się przed bogami i dożył w szczęściu i zdrowiu sędziwej starości. W końcu jednak bogowie sobie o nim przypomnieli i ukarali go wieczną i bezużyteczną pracą w Tartarze. Ma on wtaczać na szczyt góry wielki głaz, który tuż przed szczytem wymyka mu się z rąk i stacza ze zbocza na sam dół. Tą pracę Syzyfa ilustruje zamieszczony poniżej obraz Tycjana "Syzyf", który został namalowany przez artystę w latach 1548-1549.

Syzyf i syzyfowa praca w moich wierszach

Syzyf w moich wierszach niepoważnych pojawia się trzykrotnie. Pierwszy raz w tomiku "Kij w mrowisko" w 1997 roku. W zamieszczonym tam "Syzyfie" dowodzę, że syzyfową pracą nie jest, jak dotychczas twierdzono, toczenie na szczyt wielkiego głazu, ale zwyczajnie - życie.

Syzyf

Nie wtaczał głazu,

toczył życie,

a pragnął toczyć

jak najdłużej.

Nie był na górze ani razu

i bał się tego

co na górze.

Po raz drugi Syzyf i jego praca pojawia się w jednym z wierszyków z cyklu "W koło Macieju", a więc wierszyków, które podobnie jak praca Syzyfa, nigdy się nie kończą. Ten wierszyk to wierne przedstawienie mitologicznej historii, a przy tym w sposób, który podkreśla istotę tejże pracy.