Lepieje
Mariusza Parlickiego

 

Lepiej - definicja
 

Lepiej - krótki, żartobliwy wierszyk o strukturze pojedynczego dystychu (dwuwiersza), rymowany, zazwyczaj pisany ośmiozgłoskowcem. Pierwszy wers lepieja zaczyna się od słowa: "lepiej", "lepszy", "lepsza", "lepsze", natomiast drugi wers od słowa: "niż", "niźli", "niżeli", "aniżeli".

 

Za twórcę lepieja jako gatunku literackiego uznaje się Wisławę Szymborską, a za twórcę nazwy gatunku - jej wieloletniego sekretarza Michała Rusinka.

 

Szymborska genezę powstania lepieja opowiedziała w następującej anegdocie:  

 

„W pewnej podmiejskiej gospodzie podano mi kartę, w której przy pozycji "flaki" ktoś dopisał drżącą ręką "okropne". Pomyślałam, że na tym poprzestać nie wolno. Nawet w najlepszej restauracji zdarzy się czasem jakieś paskudztwo. Trzeba następnych gości jakoś przed nim ostrzec. Krótki wierszyk, łatwo wpadający w ucho, najlepiej się do tego nadaje”. 


Choć z początku lepiej porównywał dość przykre życiowe zdarzenia, doświadczenia, przygody, czy niezbyt szanowane profesje, niepożądane schorzenia, skłonności i ułomności do osiągnięć kulinarnych restauratorów, kucharzy, czy szerzej wytwórców i oferentów wszelakiej żywności, to jednak szybko wyzwolił się z tych ograniczeń tematycznych i obecnie w lepiejach przyrównuje się to, co przykre do tego, co przykre jeszcze bardziej:

 

"Lepszy z metanolu trunek,
niż teściowej pocałunek".


                 (Mariusz Parlicki)

 

Warto zauważyć, że konstrukcja charakterystyczna dla lepieja funkcjonuje w społecznym obiegu od dawna w formie różnego rodzaju porzekadeł, mądrości ludowych, przysłów. Przybiera zazwyczaj formę nierymowaną:

 

***
Lepiej z mądrym zgubić
niż z głupim znaleźć.


***
Lepiej mało a dobrze
niż dużo a źle.

***
Lepiej się brzydko ugiąć,
niż ładnie zaszargać.

***
Lepiej się na krótko zawstydzić, niż długo żałować.

***
Lepiej z głodu umierać
niż ze wstydu.

***
Lepsza prostacka cnota
niż grzeczne występki.

***
Lepsza przykrość przed stratą niźli żal po stracie.

***
Lepsza swoja chata niż cudze pałace.
 

***
Lepszy dukat przed procesem niż trzy po procesie.

***
Lepszy jest jawny grzech
niż zmyślona przyjaźń.

***
Lepszy mały a częsty zysk
niż duży a rzadki.

***
Lepszy wróbel w garści
niż gołąb na dachu.

***

Lepiej późno niż wcale.

***
Lepsza jedna panna niż cztery wdowy.

***
Lepszy łut szczęścia niż cetnar rozumu.


Zdarzają się jednak i rymowane przysłowia - lepieje:


***
Lepszy rydz niż nic.

 

***
Lepiej żywcem kłaść się w grób niż pod przymusem zawierać ślub.
 

***
Lepszy grosz na ziemi
w potrzebie niż sto dukatów
w niebie.
 

***
Lepszy swój grosz niż cudzy trzos.

  
Zachęcam Państwa do lektury lepiejów mojego autorstwa z tomiku "Rozkosze giętkiego języka".

 

 

***

Lepiej żywot wieść z chomikiem,
Niż się związać z politykiem.
 

 

***
Lepiej przespać się bez dziewki,
Niż poczuć pieczenie cewki.
 


***
Lepiej wciąż całować żabę,
Niż mieć jak księżniczkę babę.
 


***
Lepiej usnąć na mrowisku,
Niż noc spędzić w przytulisku.
 


***
Lepiej się udławić pestką,
Niż z ryczącą żyć czterdziestką.
 


***
Lepiej puste mieć kieliszki,
Niż oglądać białe myszki.
 


***
Lepiej z tarczą, niż na tarczy
Czekać na swój uwiąd starczy.
 


***
Lepiej tańcząc złamać rurę,
Niż się w życiu nie piąć w górę.
 


***
Lepiej zrobić z gęby dupę,
Niż być całą gębą trupem.
 


***
Lepiej schować głowę w piachu,
Niż mieć oczy pełne strachu.
 


***
Lepiej jest na zimne dmuchać,
Niż wyrzutów żony słuchać.
 


***
Lepiej czasem pójść z torbami,
Niż te torby mieć za drzwiami.
 


***
Lepiej mieć wybitą szczękę,
Niż tą szczęką szczękać z lękiem.
 


***
Lepiej luki mieć w pamięci,
Niż pamiętać z kim mąż kręci.
 


***
Lepiej nosić okulary,
Niż gdzieś wyrżnąć przez konary.
 


***
Lepiej przekazać pulę genową,
Niż wychowywać własną teściową.
 


***
Lepiej mieć wyrzut sumienia,
Niż syndrom niedopieszczenia.
 


***
Lepiej nie dostrzec faktu,
Niż dostrzec i nie mieć taktu.
 


***
Lepiej obejść się smakiem,
Niż się męczyć z dzieciakiem.
 


***
Lepiej stać z boku,
Niż w rozkroku.
 

 

***
Lepiej smakować życie, jak w transie,
niż o straconej rozmyślać szansie.

 

 

***
Lepszy już interes śliski,

niż otarcia i odciski.

 

 

***

Lepsze rzucane kłody pod nogi,

niż jedynie słuszne drogi.

 

***

Lepiej jak w kolanie łupie,
niż jak ma się rozum (w dupie).

***
Lepiej w ciążę zajść z Mahmudem,
niż w wyborach poprzeć Dudę.

Copyright © Mariusz Parlicki 2016 -2024

Designed by Mariusz Parlicki 2016 -2024